Tijdens echtscheidingsprocedure testament maken of aanpassen

27 mei 2024

Stel u ligt in scheiding en komt tijdens de echtscheidingsprocedure te overlijden. Het echtscheidingsverzoek is wellicht al ingediend, maar de echtscheidingsbeschikking is nog niet ingeschreven in het register van de burgerlijke stand bij uw gemeente. Als u vóór de inschrijving in het huwelijksgoederenregister komt te overlijden dan wordt uw huwelijk nog door overlijden ontbonden en niet door de voorgenomen echtscheiding. Uw aanstaande ex-partner zal dan ook volgens de wettelijke regels nog van u erven, samen met eventuele kinderen.

Onterving aanstaande ex-partner

Dit kan voorkomen worden door het maken van een testament. In uw testament zou u uw aanstaande ex-partner kunnen uitsluiten als erfgenaam. Daarmee heeft uw aanstaande ex-partner geen recht op uw erfenis. Uw aanstaande ex-partner houdt dan echter wel een woonrecht voor een periode zes maanden en een recht op vruchtgebruik. Deze rechten kunnen niet in een testament worden ontnomen en dienen ter bescherming van de aanstaande ex-partner. De aanstaande ex-partner kan indien een verzoekschrift tot echtscheiding nog geen jaar geleden voor het overlijden ingediend, daarmee nog aanspraak maken op het vruchtgebruik van de woning. Loopt de scheidingsprocedure al langer dan één jaar voorafgaand aan het overlijden, dan kan de aanstaande ex-partner daar geen aanspraak meer op maken.

Uitsluiting ouderlijk vruchtgenot

Ook als uw aanstaande ex-partner door u is onterfd dan zou deze nog recht hebben op het vruchtgenot van het vermogen, zoals rente en dividenden, van hetgeen door uw gezamenlijke minderjarige kinderen uit uw nalatenschap wordt verkregen. Indien u dat niet wilt kunt u een bepaling in uw testament opnemen waarbij dit vruchtgenot wordt uitgesloten.

Instellen testamentair bewind

Bij achterlating van gezamenlijke minderjarige kinderen heeft uw aanstaande ex-partner als langstlevende ouder in beginsel het ouderlijk gezag over hen en daarmee ook het bewind over het vermogen van uw minderjarig kind. Onder dat bewind valt ook hetgeen een minderjarig kind uit uw nalatenschap verkrijgt. In uw testament kunt u zelf een ander als bewindvoerder benoemen en ook de duur van het bewind bepalen. Zo zou u kunnen vastleggen dat dat bewind van de door u benoemde bewindvoerder niet eindigt bij het meerderjarig worden van uw kind maar bijvoorbeeld op diens 21-jarige leeftijd.

Voogdbenoeming

Indien u na of gelijk met uw aanstaande ex-partner zou overlijden is er niet meer een ouder die het ouderlijk gezag uitoefent. In dat geval bepaalt de rechter wie het gezag moet krijgen, ofwel wie de voogd wordt. Indien u in uw testament zelf heeft bepaald wie de voogdij krijgt zal de rechter daarin niet meer hoeven te voorzien.

Indien u ten tijde van uw overlijden alleen het ouderlijk gezag uitoefende over een minderjarig kind en zelf een voogd heeft aangewezen dan heeft een nog in leven zijnde ex-partner, als ouder van uw minderjarig kind, een sterk recht om alsnog het ouderlijk gezag op te eisen.

Tweetrapsmaking

Hetgeen door een kind uit uw nalatenschap wordt verkregen zou bij opvolgend overlijden van dit kind wellicht vanuit diens nalatenschap alsnog aan uw (aanstaande) ex-partner toekomen. Om dat te voorkomen kunt u in uw testament zelf bepalen wie het door u aan uw kind nagelaten vermogen (of het restant daarvan) moet verkrijgen indien uw kind overlijdt (dit wordt ook wel een tweetrapsmaking genoemd).

Wilt u dat wij u helpen bij het opstellen van een bij u passend echtscheidingstestament? Bel ons voor het maken van een afspraak waarin de mogelijkheden en de beperkingen nader kunnen worden besproken.